Eugeniusz Kwiatkowski (1888-1974)

Racjonalista, pragmatyk z wyboru i usposobienia, uważał że jeżeli można cokolwiek pożytecznego zrobić, to należy to zrobić bez oglądania się na osobiste emocje – tak charakteryzowała go córka Ewa.

Wnuczka, Julita Maciejewicz-Ryś wspomina dziadka jako człowieka o niezwykłym uroku osobistym i ujmującym sposobie bycia, obdarzonego wielkim poczuciem humoru, urodzonego gawędziarza fascynującego rozległą wiedzą i mądrością życiową, człowieka o nieskazitelnych manierach, a równocześnie ciepłego, wyrozumiałego, dobrego i skromnego: Łączył w sobie tak rzadkie dziś cechy kryształowego charakteru i wielkiego, przenikliwego umysłu.

Współpracownicy zapamiętali jego fenomenalną pamięć, niezwykłą pracowitość, zdolność wykorzystywania każdej chwili do pracy intelektualnej – i niemal ascetyczny tryb życia.

Pierwsze 30 lat jego życia, to czas, gdy Polska była pod zaborami. Kwiatkowski udzielał się najpierw w młodzieżowych organizacjach niepodległościowych, potem walczył w Legionach.

Od 1918 do 1920 r. był chorążym w sekcji chemicznej w Wojsku Polskim. Mając 34 lata został wykładowcą na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej, a w dwa lata później objął dyrekcję techniczną Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie. Po przewrocie majowym, w latach 1926-30 był ministrem przemysłu i handlu; przyspieszył i ukończył budowę portu w Gdyni. Do roku 1930 zrealizował kilka dużych inwestycji, m.in. budując fabrykę związków azotowych w Mościcach pod Tarnowem, której dyrektorem naczelnym był w l. 1930-1935.

W październiku 1935 r. został wicepremierem i ministrem skarbu. Jako wicepremier był odpowiedzialny za całą gospodarkę polską. Z jego inicjatywy rozpoczęto budowę Centralnego Okręgu Przemysłowego, w którym wzniesiono i uruchomiono Zakłady Południowe i zbudowano kilkutysięczne osiedle nazwane Stalową Wolą.

W czasie II wojny światowej został internowany w Rumunii. W 1945 r. zdecydował się na powrót do kraju i objęcie stanowiska kierownika Delegatury Rządu ds. Odbudowy Wybrzeża. Od 1948 r. był odsuwany od działalności państwowej. Przeniósł się wówczas do Krakowa i poświęcił pracy naukowej. W 1974 r. został doktorem honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego, jednak stan zdrowia już nie pozwolił mu uczestniczyć w tej uroczystości.

Zmarł w Krakowie 22 sierpnia 1974 r. Na miejsce wiecznego spoczynku na Cmentarzu Rakowickim odprowadził go ówczesny kardynał Karol Wojtyła.

Żona Leokadia z Glazerów (1892-1977), dzieci Jan (1914-1939), Anna Maciejewicz-Puget (1918-2007), Ewa Obrąpalska (ur. 1922).

Imię tego wybitnego ekonomisty i męża stanu nosi w Stalowej Woli ulica (od 1983, dawniej Kolejowa), a także od 2002 Publiczna Szkoła Podstawowa nr 4 (dawniej im. Wielkiego Proletariatu) i sala konferencyjna w Hucie Stalowa Wola (posiadająca rzeźbę całopostaciową K., wykonaną przez Mirosława Satorę). W 2001 przy ul. Staszica w Stalowej Woli stoi pomnik K. dłuta Czesława Dźwigaja, tablice pamiątkowe na frontonie konkatedry (1983 proj. Anna Praxmayer), na budynku dyrekcji naczelnej HSW (proj. Tadeusz Szymański i Stanisław Popek). Postać i dokonania E. Kwiatkowskiego przybliża także wystawa Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli „COP dla przyszłości. Ludzie-przemysł-architektura".

Na podst. artykułu Eugeniusz Felicjan Kwiatkowski (1888-1974), [w:] Regionalny Słownik Biograficzny t. I, Stalowa Wola 2009, s. 79-81.